To ogólnoeuropejskie wydarzenie promujące zrównoważony rozwój na świecie oraz Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ (CZR). W tym roku, w dniach 20-26 września 2021, odbędzie się już ósma edycja tego wydarzenia.

Zaczęło się od lasów

Idea zrównoważonego rozwoju pojawiła się w początkach XVIII wieku. Hans Carl von Carlowitz, wysokiej rangi niemiecki urzędnik, dostrzegł wówczas kryzys związany z wyczerpywaniem się zasobów leśnych. Ówczesna Saksonia (historyczne państwo w dzisiejszych Niemczech) borykała się z brakiem drewna niezbędnego w hutnictwie do wytapiania metali. Pod topór szły miejscowe lasy, co szybko spowodowało wylesienie tamtejszych terenów. w związku z tym zaczęto sprowadzać surowiec z innych regionów Niemiec, gdzie z czasem pojawił się ten sam problem.

Carlowitz dostrzegł potrzebę odpowiedzialnego gospodarowania zasobami leśnymi i opisał normy związane z trwałością pozyskiwania drewna. To one stały się podwaliną zrównoważonego leśnictwa , które zakłada wycinanie tylko tylu drzew, ile może później w danym miejscu urosnąć. Dzięki temu las stale się odnawia. Model ten jest stosowany do dziś. Dzięki staraniom organizacji międzynarodowych wykorzystuje się go także w innych dziedzinach gospodarki.

Idea zrównoważonego rozwoju formowała się przez wieki.

Człowiek jest zależny od środowiska naturalnego i terenów leśnych, stąd też w wielu momentach historii, niezależnie od siebie, na różnych kontynentach rozwijała się myśl o zrównoważonym korzystaniu z zasobów natury. Doświadczenia międzynarodowe ostatnich 30 lat pokazują, jak duże ma ona znaczenie w obliczu wyzwań współczesnego świata w kontekście zarządzania zasobami naturalnymi, ludzkimi i gospodarczymi.

Agenda 2030 – co chcemy osiągnąć?

Agenda na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030 została jednogłośnie przyjęta przez 193 państwa członkowskie ONZ podczas szczytu w Nowym Jorku odbywającego się we wrześniu 2015 roku.

Dokument określa 17 celów i 169 zadań, które mają w ciągu najbliższych 15 lat doprowadzić do wyeliminowania ubóstwa oraz sprawić, aby świat w przyszłości był bardziej zrównoważony.

Dla porównania, poprzednia agenda zawierała 8 milenijnych celów i 21 zadań. Różnica jednak jest taka, że poprzedni dokument był tworzony przez grono ekspertów za zamkniętymi drzwiami. Natomiast 17 obecnych celów to wynik procesu negocjacyjnego państw oraz udziału w nim społeczeństwa obywatelskiego. Wcześniej główny nacisk kładziono na aspekt społeczny, podczas gdy obecnie uwzględnia się także zagadnienia dotyczące wzrostu gospodarki, ochrony środowiska (m. in. cel 15, który obejmuje wytyczne dotyczące lasów), a także społeczeństwa. Do lasów można zresztą odnieść każdy z 17 celów.

Każdego roku, w ramach Tygodnia, w państwach europejskich organizowane są tysiące wydarzeń - warsztatów, wykładów, pokazów, debat, konkursów i innych. W 2020 r. było ich ponad 4 tys., a w 2019 – ponad 6 tys.

Cel 15. Życie na lądzie, czyli to, co najbardziej jest związane z leśnictwem

Jednym z istotnych czynników warunkujących życie na Ziemi jest różnorodność biologiczna: genetyczna, gatunkowa i ekosystemowa. Imponująca liczba ok.2 mln opisanych i skatalogowanych gatunków, w większości żyjących na lądzie – tych od mikroskopijnej bakterii glebowej po mamutowce olbrzymie – wciąż nie jest ostateczna. Naukowcy szacują, że nadal 86% gatunków lądowych czeka na odkrycie.

Różnorodność organizmów i niezliczone powiązania między nimi zapewniają równowagę biosfery i jej prawidłowe funkcjonowanie. Działalność człowieka zaburza jednak tę równowagę i może zagrozić dalszemu rozwojowi życia na Ziemi.

Czy wiesz, że ponad 80% wszystkich poznanych gatunków roślin i zwierząt żyjących na lądzie jest związanych z lasami?

Najważniejszymi wyzwaniami, które należy podjąć dla ochrony życia na lądzie są:

• Więcej informacji szukaj na stronie Ministerstwa Klimatu i Środowiska oraz https://esdw.eu/ochrona i zrównoważone użytkowanie kluczowych dla życia na Ziemi ekosystemów leśnych, mokradeł oraz terenów górskich,
• zahamowanie tempa wymierania rzadkich gatunków zwierząt i roślin,
• zwalczanie kłusownictwa i handlu chronionymi gatunkami,
• zapobieganie wprowadzaniu obcych gatunków zagrażających miejscowej florze i faunie;
• zahamowanie globalnego procesu wylesiania,
• przeciwdziałanie pustynnieniu i degradacji gleb.

Dowiedz się więcej:

1. "Idea Zrównoważonego Rozwoju" – prezentacja (zobacz online: link),
2. „Zielony Klimat” – film 7 min. (zobacz online: link),
3. "Cele zrównoważonego rozwoju ONZ. Agenda 2030 w Lasach Państwowych" – materiał informacyjny
   (do pobrania online: link),
4. Społeczna odpowiedzialność Lasów Państwowych – materiał informacyjny (do pobrania online: link).